Những con số không ngừng tăng

Trong những năm qua, công tác BHYT HSSV luôn được chú trọng và thực hiện hiệu quả với sự phối hợp chặt chẽ của ngành BHXH và ngành giáo dục và đào tạo, y tế, lao động - thương binh và xã hội, cũng như sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.

Nếu như năm học 2006 - 2007, cả nước mới chỉ có 45% HSSV tham gia BHYT, thì đến năm học 2010 - 2011, tỷ lệ HSSV tham gia đã tăng lên gần 70%. Đến năm học 2014 - 2015, con số này là 85%, tương ứng gần 14,82 triệu HSSV có thẻ BHYT. Đáng chú ý, năm học 2015 - 2016 là năm học đầu tiên thực hiện BHYT HSSV theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT (có hiệu lực từ 1-1-2015), mặc dù mức đóng được điều chỉnh tăng từ 3% lên 4,5% mức lương cơ sở; giảm mức chi chăm sóc sức khỏe ban đầu tại y tế trường học (YTTH) từ 12% xuống 7% kèm theo các điều kiện cụ thể về YTTH để được cấp kinh phí, nhưng kết quả đạt được vẫn khả quan khi tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 90,5%, với khoảng 15,6 triệu HSSV, trong đó số HSSV tham gia tại trường học là 12,8 triệu em; tham gia theo các nhóm đối tượng khác (người nghèo, cận nghèo, hộ gia đình…) hơn 2,8 triệu em.

Đến năm học 2016 - 2017, số HSSV tham gia BHYT tăng khoảng 15,9 triệu HSSV, đạt 92,5%. Với kết quả này, HSSV là một trong những nhóm đối tượng có tỷ lệ tham gia BHYT cao nhất và là đối tượng có tỷ lệ tham gia cao nhất trong nhóm đối tượng được Nhà nước hỗ trợ.

Nhóm HSSV có ưu thế lớn trong hưởng thụ các dịch vụ y tế từ quỹ BHYT. Bên cạnh việc được chi trả khi đi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế; mặc dù hiện Luật BHYT hiện nay chưa quy định chi cho y tế dự phòng, nhưng nhóm HSSV là đối tượng được hưởng gián tiếp các quyền lợi này thông qua công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại nhà trường. Hiện nay, khoản kinh phí trích lại từ số thu BHYT HSSV là nguồn tài chính chủ yếu đáp ứng phần lớn của hoạt động YTTH (nguồn trích lại từ quỹ BHYT chiếm khoảng 82%, trong khi phần chi từ ngân sách nhà nước cho YTTH chỉ khoảng 18%). Năm học 2005 - 2006, kinh phí phân bổ cho công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu tại YTTH chỉ có 75 tỷ đồng, thì đến năm 2015 - 2016, con số này tăng hơn 500 tỷ đồng.

Để phát triển bền vững

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn đến 7,5% số HSSV chưa tham gia BHYT, điều này cũng đặt ra nhiệm vụ nặng nề để phát triển BHYT HSSV năm học 2017 - 2018. Nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế về chính sách BHYT nói chung và BHYT đối với HSSV nói riêng; một số cơ sở giáo dục chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm chỉ đạo triển khai BHYT học sinh tại các nhà trường, chưa quan tâm đúng mức đến công tác YTTH. Nhiều cơ sở giáo dục bậc đại học, cao đẳng, chỉ liệt kê số tiền đóng BHYT HSSV vào các khoản thu đầu năm học mà thiếu đi công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật BHYT cho HSSV.

Thực hiện Quyết định số 1167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, ngày 28-6-2016 về việc điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện BHYT giai đoạn 2016-2020, trong năm học 2017 - 2018, BHXH Việt Nam phấn đấu đạt tỷ lệ 100% HSSV tham gia BHYT. Để đạt mục tiêu này, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, ngành đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ ngành giáo dục và đào tạo từ T.Ư đến địa phương, giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của HSSV đối với từng cơ sở giáo dục; đưa tiêu chí về tỷ lệ tham gia BHYT HSSV là một trong các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và việc chấp hành pháp luật của HSSV, bảo đảm đến hết năm 2017 đạt 100% HSSV tham gia BHYT. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chính sách, pháp luật BHYT bằng nhiều hình thức đến HSSV và các bậc phụ huynh, ý nghĩa nhân văn của việc thực hiện chính sách này. Đây không chỉ là quyền lợi và trách nhiệm công dân của mỗi HSSV mà còn thể hiện ý thức chấp hành pháp luật của những chủ nhân tương lai của đất nước.

Để việc thực hiện chính sách được thuận lợi, BHXH Việt Nam cũng chỉ đạo, tiếp tục thực hiện phương thức thu phí BHYT linh hoạt để giảm nhẹ số tiền đóng góp của phụ huynh học sinh vào đầu năm học, cụ thể: Đối với sinh viên mới nhập học, học sinh chuyển cấp, mới vào lớp 1 thực hiện thu phí BHYT HSSV của những tháng còn lại năm 2017. Đối với HSSV đã thực hiện thu theo năm tài chính thì tiếp tục thực hiện thu vào cuối năm 2017: Cơ sở giáo dục thu tiền đóng phần thuộc trách nhiệm phải đóng của HSSV sáu tháng hoặc một năm một lần nộp vào quỹ BHYT. Chỉ thực hiện thu phí BHYT một lần nếu HSSV có nguyện vọng và tự nguyện đóng.

Đồng thời, đề xuất sửa đổi một số nội dung quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật chưa phù hợp thực tế như: Trẻ em dưới 6 tuổi chuyển sang học sinh lớp 1 mà sinh vào các ngày trong tháng sau ngày 30-9 thì được sử dụng đến hết tháng của tháng đủ 72 tháng tuổi; học sinh lớp 12 được cấp thẻ BHYT đến 30-9 thay vì cấp thẻ đến 31-5 (kết thúc khóa học).

Năm học 2017 - 2018 là năm đầu BHXH Việt Nam thực hiện cấp mã số BHXH định danh duy nhất cho mỗi người tham gia. Mã số này sẽ gắn với quá trình tham gia BHXH, BHYT suốt đời của mỗi người, được cập nhật liên tục, giảm thủ tục khai báo lại thông tin của người tham gia khi cấp thẻ BHYT, bảo đảm quyền lợi ưu đãi của những người tham gia BHYT liên tục 5 năm trở lên. Dự kiến, trong năm học này, tất cả HSSV tham gia BHYT sẽ được cấp thẻ theo mã số mới.

HSSV là đối tượng tham gia BHYT bắt buộc. Trong đó, mức đóng BHYT hằng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở và được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng. Đối với HSSV thuộc hộ gia đình cận nghèo được hỗ trợ tối thiểu 70% mức đóng. Hiện BHXH Việt Nam đã kiến nghị Chính phủ nghiên cứu, xem xét nâng mức hỗ trợ đóng BHYT từ 30% lên 50% cho nhóm đối tượng HSSV.