Để nói không với thuốc lá: Không hề đơn giản

Việc sử dụng thuốc lá có xu hướng giảm ở lứa tuổi học sinh Hà Nội

Ngày 11/5 tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo triển khai kế hoạch hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2016 với sự tham gia của đại diện lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, các địa phương và một số tổ chức quốc tế.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn cho biết, thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, với sự hỗ trợ của Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, thời gian qua các hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá được triển khai đồng bộ từ trung ương đến địa phương. Đến nay đã có 62 tỉnh, thành phố thành lập ban chỉ đạo phòng chống tác hại thuốc lá. Công tác tư vấn cai nghiện thuốc lá được triển khai tại 6 bệnh viện đại diện cho 3 vùng, miền trên cả nước, trong đó bệnh viện Bạch Mai được giao nhiệm vụ thành lập Trung tâm tư vấn cai nghiện và tổ chức tập huấn cai nghiện thuốc lá cho cán bộ y tế của 63 tỉnh, thành trong cả nước. Năm 2015, hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá cũng đạt được các kết quả đáng ghi nhận, với hơn 10.000 cuộc gọi tới tổng đài từ tháng 7 đến tháng 12/2015.

Thông tin tại Hội thảo cho biết, điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh từ 13-15 tuổi năm 2014 của Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật Hoa Kỳ, Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu ở thanh thiếu niên Việt Nam giảm từ 3,3% năm 2007 xuống 2,5% năm 2014; 90% học sinh đang hút thuốc có ý định cai thuốc. Tỷ lệ này cho thấy hiện nay việc sử dụng thuốc lá đang được ngăn chặn và có xu hướng giảm ở lứa tuổi học sinh của Việt Nam.

Đặc biệt, theo kết quả Điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành do Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa kỳ, Tổ chức Y tế thế giới, Tổng Cục thống kê và trường Đại học Y Hà Nội thực hiện năm 2015 cho thấy so với năm 2010, tỷ lệ hút thuốc thụ động tại nhà giảm từ 73,1% xuống 59,9%; hút thuốc thụ động tại nơi làm việc giảm từ 55,9% xuống 42,6%, hút thuốc thụ động tại trường học giảm từ 22,3% xuống 16,1%; hút thuốc thụ động trên các phương tiện giao thông công cộng giảm từ 34,4% xuống 19,4%.

Tuy vậy, Việt Nam vẫn là nước có tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc cao trên thế giới; công tác xử phạt hành vi vi phạm quy định cấm hút thuốc nơi công cộng còn chưa được triển khai đồng bộ, bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, các sản phẩm như shisha, thuốc lá điện tử đang được các nhà sản xuất quảng cáo bằng nhiều hình thức để thu hút và duy trì hành vi hút thuốc trong giới trẻ...

Đại diện nhiều cơ quan liên quan đều có chung ý kiến hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn trong việc phòng, chống những tác hại do hút thuốc lá thụ động gây ra. Ngoài ra, người dân vẫn hút thuốc lá tự do tại các điểm cấm hút thuốc và việc xử lý vi phạm hành chính do hút thuốc lá tại nơi cấm hút thuốc của các cơ quan quản lý vẫn khó thực hiện.

Thanh tra Bộ Y tế cho biết, thời gian qua, cơ quan này đã xử lý vi phạm hành chính 15 đơn vị với số tiền phạt 91 triệu đồng. Bộ Công an cũng đã kiểm tra xử lý tại 241 đơn vị và 32 cá nhân với số tiền phạt 77,7 triệu đồng.

Hiện nay, biện pháp chủ yếu để phòng, chống tác hại của thuốc lá vẫn là dựa vào việc tuyên truyền, giáo dục ý thức "Nói không với thuốc lá" của người dân.

Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá, và Việt Nam hướng về Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 – 31/5, Bộ Y tế kêu gọi các Bộ ngành, các tỉnh, thành phố có những hoạt động thiết thực hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá; chỉ đạo các Sở, ban, ngành, cơ quan truyền thông trên địa bàn tỉnh/thành phố thực hiện tuyên truyền các quy định của Luật Phòng chống tác hại thuốc lá. Các địa phương thành lập các đoàn thanh tra liên ngành để kiểm tra việc thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá; đưa nội dung phòng chống tác hại thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan đơn vị; Lãnh đạo các cơ quan gương mẫu không hút thuốc, vận động cán bộ thực hiện các quy định của Luật PCTH thuốc lá; xây dựng nơi làm việc không khói thuốc lá.