Khi nói đến các bệnh gây ra do thuốc lá, chúng ta thường chỉ nghĩ đến các bệnh có liên quan trực tiếp đến đường hô hấp như viêm họng, viêm phế quản mãn hay ung thư phổi. Nhưng trên thực tế, những chất độc từ khói thuốc lá đã thâm nhập khắp nơi trên cơ thể, gây ra bệnh lý gần như ở tất cả cơ quan cơ thể người.

Trong khói thuốc lá có hơn 4.000 chất đã được định dạng, trong đó có 40 chất gây ung thư, có carbon monoxide làm thiếu oxy giao cho mô và có nicotin gây nghiện. Nicotin trong thuốc lá có đầy đủ tiêu chuẩn cùng một chất gây nghiện mạnh. Hút thuốc là dạng nghiện phổ biến nhất hiện nay trên thế giới. Từ thuốc lá gây ra 4 bệnh tử vong hàng đầu, bao gồm:

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn xảy ra vì khói thuốc là kích thích đường thở, làm đường thở bị viêm nhiễm và tăng phản ứng. Khi bị viêm, đường thở tiết nhiều đàm, các long run dùng để chuyển chất bẩn ra khỏi phổi bị tê liệt, bị phá hủy, người hút thuốc lá dễ bị cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản và viêm phổi hơn người không hút.

Ngoài việc chức năng phổi kém hơn người không hút, chức năng phổi người hút thuốc còn suy giảm nhanh hơn từ 2-4 lần so với người bình thường. Khi mắc bệnh sẽ dẫn đến những cơn kịch phát cấp của bệnh phổi tắc nghẽn mãn, người bệnh phải nhập viện cấp cứu, thở oxy, nhiều trường hợp phải thở máy, sau đó trở nên tàn phế, không lao động và không tự phục vụ được, sau đó thường tử vong do suy hô hấp.

Các bệnh có liên quan đến ung thư: Tình trạng nghẽn tắc đường thở, tê liệt hệ thống long run đã làm cho 40 chất gây ung thư có sẵn trong thuốc lá càng dễ ứ đọng tại đường hô hấp. Các chất gây ung thư này sẽ biến đổi các tế bào phổi bình thường thành tế bào ung thư. Khói thuốc lá trực tiếp gây ung thư hầu họng, ung thư phổi và ung thư thực quản. Khói thuốc lá còn hỗ trợ cho việc phát triển ung thư ở các nơi ngoài đường hô hấp như: bàng quang, thận, đường tiểu, tụy tạng, dạ dày và cổ tử cung.

Người hút thuốc trước 15 tuổi sẽ có nguy cơ bị ung thư gấp 4 lần người hút thuốc sau 25 tuổi. Người đã bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn mà vẫn hút thuốc lá thì nguy cơ bị ung thư phổi tăng từ 3-7 lần so với người bình thường.

Một số các bệnh rất nguy hiểm: Trong khói thuốc lá còn chứa những chất rất độc như carbon monoxide (CO), chất gây nên tình trạng thiếu oxy của nhu mô phổi. Ngoài ra, thuốc lá còn sinh ra từ 10 đến 17 gốc tự do gây oxyd hóa. Các chất này cùng với carbon monoxide làm lớp tế bào lót bên trong mạch máu dễ bị tổn thương, làm mạch máu bị co thắt khiến cho máu dễ đông hơn. Toàn bộ những rối loạn này gây nên tình trạng xơ vữa mạch máu, làm cho các mạch máu bị tắc nghẽn gây ra cơn đau tim, nhồi máu cơ tim, dễ dẫn đến chết đột ngột (đột tử). Ở người hút thuốc hiện tượng đột tử do bệnh lý mạch vành tăng từ 2-4 lần so với người không hút thuốc.

(Theo Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá)

Tác giả: Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá